قارچ آریانا

در دنیای قارچ‌های خوراکی، علاوه بر قارچ دکمه‌ای، صدفی و کله‌میمون، یکی از محبوب‌ترین و پرمصرف‌ترین انواع، قارچ شی تاکه است. این قارچ که با نام علمی Lentinus edodes شناخته می‌شود، برای نخستین بار حدود 900 سال پیش در ژاپن کشت شد. بر اساس گزارش‌های تاریخی، بومیان منطقه کیوشا این قارچ را به امپراتور Chuai معرفی کردند و پس از آن، کشت مصنوعی شی تاکه رواج یافت و به چین و دیگر کشورهای جهان گسترش پیدا کرد.

تولید جهانی قارچ شی تاکه

قارچ شی تاکه از جمله قارچ‌هایی است که تولید و مصرف آن به سرعت در حال افزایش است. آمارها نشان می‌دهد که تولید جهانی این قارچ در سال 1976 حدود 130 هزار کیلوگرم بوده و تا سال 1984 به 234 هزار کیلوگرم رسیده است. ژاپن همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده شی تاکه در جهان است و کشورهای چین و کره جنوبی در رتبه‌های بعدی قرار دارند. همچنین تایوان، تایلند، سنگاپور و نیوزیلند از دیگر کشورهای فعال در این حوزه هستند.

بیشتر بخوانید:آشنایی با قارچ هریسیوم

ارزش غذایی و ترکیبات قارچ شی تاکه

این قارچ از دیرباز هم به‌عنوان ماده غذایی و هم به‌عنوان دارو مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ارزش غذایی آن با بررسی میزان پروتئین، اسیدهای آمینه، چربی، کربوهیدرات، ویتامین‌ها و مواد معدنی سنجیده می‌شود.

• پروتئین: میزان پروتئین شی تاکه مشابه سایر قارچ‌های پرورشی است و در وزن تازه بین 1.75 تا 3.63 درصد متغیر است که حتی در برخی موارد به 5.9 درصد نیز می‌رسد.
• اسیدهای آمینه: این قارچ هر 9 اسید آمینه ضروری را در خود دارد که برای بدن انسان ضروری هستند.
• چربی: میزان چربی شی تاکه بین 4.9 تا 8 درصد وزن خشک آن است، بنابراین جزو غذاهای کم‌چرب محسوب می‌شود.
• کربوهیدرات و فیبر: در حالت خشک، این قارچ 83 درصد کربوهیدرات و 13 درصد فیبر دارد که در سلامت دستگاه گوارش مؤثر است.
• ویتامین‌ها: شی تاکه حاوی مقادیر قابل توجهی تیامین، نیاسین، ریبوفلاوین و اسید آسکوربیک است که برای بدن ضروری هستند.
• مواد معدنی: این قارچ سرشار از کلسیم، پتاسیم، مس، روی، آهن، منگنز و فسفر است.

خواص دارویی قارچ شی تاکه

مصرف شی تاکه می‌تواند در تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با بیماری‌ها نقش مهمی داشته باشد. برخی از فواید دارویی آن عبارت‌اند از:
? کمک به کاهش کلسترول و سلامت قلب
? تقویت سیستم ایمنی و مقابله با ویروس‌ها
? کاهش فشار خون و بهبود گردش خون
? اثرات ضدالتهابی و کمک به مقابله با دیابت
? کاهش خستگی و بهبود عملکرد اعصاب

شرایط مناسب برای رشد قارچ شی تاکه

• دمای مناسب: بهترین دما برای رشد این قارچ حدود 25 درجه سانتی‌گراد است و در دماهای کمتر از 5 و بالاتر از 35 درجه رشد آن متوقف می‌شود.
• رطوبت: بسته به نوع چوب مورد استفاده، میزان رطوبت بین 35 تا 40 درصد متغیر است.
• نور: شی تاکه در مرحله رشد اولیه نیازی به نور ندارد، اما در زمان میوه‌دهی به 400 تا 500 لوکس نور نیاز دارد.
• pH محیط: محیط اسیدی با pH بین 3 تا 6 برای رشد این قارچ ایده‌آل است.
• مواد معدنی: تیامین، منیزیم، سولفور، پتاسیم و فسفر به رشد بهتر این قارچ کمک می‌کنند، درحالی‌که آهن، روی و منگنز موجب تسریع فرآیند رشد می‌شوند.

روش‌های پرورش قارچ شی تاکه متنوع است و در کشورهای مختلف بر اساس امکانات موجود، شیوه‌های متفاوتی برای کشت آن به کار می‌رود. در مقالات بعدی، روش‌های پرورش این قارچ به‌طور مفصل مورد بررسی قرار خواهند گرفت.