قارچ شاه صدف با نام علمی پلوروتوس ارینجی
قارچ ارینجی (شاه صدف): ویژگیها، خواص و روشهای پرورش
قارچ ارینجی با نام علمی Pleurotus eryngii، که به نام قارچ شاه صدف نیز شناخته میشود، یکی از قارچهای خوراکی محبوب در سراسر جهان است. این قارچ به دلیل طعم لذیذ و بافت منحصر به فرد خود، در بسیاری از کشورها از جمله اروپا، آسیا، استرالیا و آمریکا به طور صنعتی پرورش مییابد و به بازارهای جهانی صادر میشود. در ایران نیز به تازگی پرورش این قارچ در مقیاس صنعتی رایج شده و برخی واحدهای تولیدی مانند "آریانا" به تولید بذر قارچ شاه صدف پرداختهاند.
ویژگیهای قارچ شاه صدف (ارینجی)
قارچ ارینجی دارای ساقهای ضخیم و کلاهکی گوشتی به رنگ قهوهای عسلی است که در خانواده Pleurotus قرار دارد. این قارچ به دلیل توانایی رشد بر روی ضایعات کشاورزی که حاوی لیگنین و سلولز هستند، در طبیعت میتواند بر روی چوبهای خشکیده درختان و حتی کاه غلات رشد کند. رنگ اسپورهای آن سفید است و این قارچ به عنوان یک همزیست اختیاری شناخته میشود. در برخی مناطق ایران مانند طالقان و جاده چالوس، گونهای از این قارچ که همزیست با ریشه گیاهان است، یافت میشود و در میان بومیان منطقه به نام "کماگوش" شناخته میشود.
بیشتر بخوانید:تجهیزات مناسب برای تولید بذر قارچ دکمهای
خواص قارچ شاه صدف
قارچ ارینجی نه تنها به خاطر طعم عالیاش معروف است، بلکه به دلیل خواص فراوان آن نیز در بسیاری از کشورهای جهان محبوبیت دارد. این قارچ دارای بافتی سفت و مقاوم است و به راحتی میتواند در محیطهای مختلف رشد کند. همچنین، به دلیل مزایای تغذیهای فراوانی که دارد، در بسیاری از برنامههای غذایی گنجانده میشود.
روشهای پرورش قارچ ارینجی
کشت قارچ ارینجی معمولاً بر روی بسترهای خاصی مانند کاه غلات، سبوس برنج و یا خاک اره انجام میشود. برای دستیابی به بهترین نتایج، بستر باید استریل شده و سپس بذر قارچ بر روی آن تلقیح شود. این قارچ به دمای 18 تا 20 درجه سانتیگراد برای دوره انکوباسیون نیاز دارد. پس از این مرحله، خراش دادن بستر و فراهم کردن شرایط مناسب برای رشد قارچ مانند رطوبت بالا و تهویه مناسب، موجب میشود که قارچ شاه صدف به مرحله برداشت برسد.
در سالهای اخیر، تولید قارچ ارینجی در ایران افزایش یافته و شرکتهای مختلف به تولید بذر این قارچ پرداختهاند. این قارچ بهطور معمول به صورت خشک یا کنسروی برای صادرات بستهبندی میشود.
مراحل تولید قارچ شاه صدف
-
روز اول: مخلوط کردن بستر شامل 40% خاک اره و بقیه سبوس برنج، رطوبتزنی، پر کردن کیسهها یا بطریهای مقاوم به حرارت، استریل کردن، و خنک کردن بستر تا دمای 30 درجه سانتیگراد.
-
روز دوم: تلقیح بذر قارچ در محیط استریل تحت دستگاه لامینار.
-
روز سوم تا چهارم: نگهداری بستر در دمای 18.5 تا 20.5 درجه سانتیگراد برای دوره انکوباسیون.
-
روز 41: انجام خراش دادن بر روی بستر.
-
روز 42 تا 52: پریموردیا و تنظیم شرایط نور و رطوبت برای رشد قارچ.
-
روز 61 تا 65: برداشت قارچ، بستهبندی و نگهداری در شرایط سرد.
با توجه به روند رو به رشد تولید قارچ شاه صدف در ایران و جهان، این قارچ به عنوان یک منبع غذایی سالم و خوشمزه، پتانسیل زیادی برای توسعه بیشتر دارد.